10 điều bạn cần biết để quản lý tài chính cá nhân

Trên đời này, ít có gì ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của chúng ta như là sự hiểu biết về tài chính.

Các vấn đề tài chính cá nhân cơ bản mà bạn cần biết không phải chỉ là mở một tài khoản ngân hàng hoặc kiếm một công việc. Bạn còn cần biết cách đưa ra rất nhiều quyết định tài chính khác trong suốt cuộc đời mình.

Hiểu và áp dụng những kiến thức tài chính cơ bản có thể sẽ làm bạn trở nên sung túc hơn. Và ngược lại, nếu không hiểu rõ những vấn đề này, có thể bạn sẽ rơi vào những vướng mắc triền miên. Dưới đây là 10 điều cơ bản về tài chính cá nhân mà bạn cần biết:

10. Thẻ tín dụng

Trong thời đại tiêu dùng, hiểu biết về thẻ tín dụng là chuyện thiết yếu. Thẻ tín dụng có thể là một tài sản hay là một món nợ tùy thuộc vào cách bạn sử dụng chúng.

Vì vậy bạn cần tìm hiểu cách hoạt động của thẻ tín dụng, làm sao để bạn có thể tận dụng được lợi thế của chúng, cũng như biết khi nào thì không nên sử dụng. Đây là một trong những bài học tài chính quan trọng nhất.

9. Lãi kép

Để nắm lấy cơ hội tối đa trong đầu tư, bạn cần phải hiểu về lãi kép và sức mạnh của nó theo thời gian. Tiết kiệm 1,5 triệu một tháng (khoảng 50 nghìn một ngày) mà không tính lãi kép, trong 30 năm, bạn sẽ có 540 triệu.

Tiết kiệm cùng một số tiền này với lãi kép 9% / năm, sau cùng một khoảng thời gian 30 năm, bạn sẽ có gần 2.75 tỷ. Khi bạn hiểu được những nguyên tắc cơ bản về sự kết hợp lãi kép với thời gian, bạn sẽ nhận ra việc tiết kiệm dù chỉ một số tiền nhỏ cũng có thể có một ảnh hưởng rất lớn cho giai đoạn nghỉ hưu của bạn.

8. Rủi ro

Khi bạn tìm cách làm gia tăng số tiền đang có, bạn sẽ luôn đối diện với những rủi ro. Cần hiểu rằng rủi ro là một phần của đầu tư, và bạn có thể gia tăng tài sản của mình bằng cách chấp nhận rủi ro một cách có cân nhắc. Trong khi đó, quá thận trọng hay mạo hiểm để làm giàu nhanh chóng đều có thể sẽ dẫn bạn đến một tương lai nghỉ hưu trong khốn khó.

7. Các kênh chuẩn bị cho hưu trí

Bên cạnh nguồn lương hưu từ bảo hiểm xã hội, hiện nay bắt đầu có nhiều sản phẩm hưu trí tự nguyện khác ra đời cho phép bạn đầu tư với ưu đãi về thuế để khuyến khích bạn tiết kiệm tiền cho giai đoạn hưu trí. Hiểu các công cụ này hoạt động như thế nào và tận dụng chúng là một phần thiết yếu của kiến thức tài chính cơ bản.

6. Quỹ chỉ số

Khi nói đến đầu tư, chiến lược đầu tiên và cơ bản nhất mà bạn cần hiểu là quỹ chỉ số. Theo thời gian, bạn sẽ còn cần tìm hiểu thêm nhiều khía cạnh khác của việc đầu tư, nhưng kiến thức về quỹ chỉ số là nền tảng đầu tiên để bạn có thể sử dụng kênh chứng khoán cho mục đích làm tăng trưởng tài sản.

Đó là cách đơn giản và hiệu quả về chi phí để đầu tư vào thị trường chứng khoán khi bạn không có nhiều tiền bạc và thời gian, nhưng lại cho phép bạn tận dụng lợi thế tối đa của lãi kép.

5. Vay mua nhà bằng thế chấp

Hiện nay, số lượng và điều kiện các gói vay mua nhà ngày càng nhiều và đa dạng, việc cập nhật tìm hiểu những thông tin và quy định mới rất cần thiết. Điều quan trọng cần nhớ là giá nhà đất không phải lúc nào cũng tăng, và bạn cần đảm bảo khả năng trả nợ không chỉ tính trên tháng mà là trong suốt vòng đời của khoản vay.

4. Hiện tượng tài sản bị mất giá

Không phải mọi thứ bạn mua đều là một sự đầu tư, có sự khác biệt quan trọng giữa tài sản tăng giá và tài sản mất giá mà chúng ta cần hiểu.

Nhiều thứ ta mua, như xe hơi chẳng hạn, sẽ bị giảm giá trị theo thời gian. Điều đó không có nghĩa rằng việc mua sắm những thứ này là không tốt, vì chúng có thể đóng vai trò giúp bạn tăng thu nhập. Tuy nhiên, bạn nên mua chúng ở mức giá tốt nhất có thể và không tốn kém nhiều hơn mức bạn cần.

Khi hiểu được một món hàng có thể tăng hay mất giá theo thời gian, bạn có thể sử dụng thông tin này một cách có lợi cho mình, ví dụ như mua chiếc xe đã qua sử dụng từ ba đến năm năm chẳng hạn.

3. Quỹ khẩn cấp

Cuộc sống sẽ luôn ném ra những khúc ngoặt bất ngờ ngay cả khi bạn đã lập kế hoạch kỹ lưỡng nhất. Nhận thức điều này có thể xảy ra và chuẩn bị sẵn sàng với một quỹ khẩn cấp là một phần thiết yếu trong kiến thức tài chính của bạn.

Thiệt hại tài chính bất ngờ có thể xảy ra, và nguồn dự phòng khẩn cấp sẽ giúp bạn duy trì sự vững vàng về tài chính thay vì vật lộn với khó khăn.

2. Thuế

Mặc dù vấn đề này có vẻ rất rắc rối khó hiểu, bạn cũng cần nắm bắt cách thuế hoạt động như thế nào để hoạch định một cách hợp lý nhất, và còn để xác định những chứng từ nào cần lưu trữ để quyết toán hoàn thuế cho mình.

1. Lập ngân sách

Không có gì quan trọng hơn việc biết rõ tiền mình kiếm được đi về đâu.

Nếu bạn không biết mình đã chi tiêu cho những gì và không đảm bảo được bạn đang chi tiêu ít hơn số mình kiếm, thì bạn sẽ không có nguồn lực để vận dụng bất kỳ kiến thức tài chính nào được nhắc đến ở trên.

(Jeffrey Strain, chủ bút trang SavingAdvice – BeRich dịch và biên soạn lại cho phù hợp với người Việt. Ảnh: popsugar)

Doc Tiep

Trong mỗi con người đều có cả hai nhân tố thiện và ác

Tương truyền rằng trong khu mộ tại nhà thờ Westminster, London, Anh quốc, giữa những tấm bia mộ của nhiều nhà lãnh đạo và những người nổi tiếng thế giới, có một tấm bia mộ đặc biệt ghi lại vài lời tâm sự khi sắp lìa đời. Có người cho rằng đó là một bài học cuộc sống sâu sắc, có người lại nói đó là một nhân cách hướng nội, cũng có người lại liên tưởng tới triết lý “tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ” – thay đổi chính mình để thay đổi thế giới – nổi tiếng của phương Đông.

Kỳ thực, đây là một tấm bia vô danh, dù nó ở cùng nơi với bia mộ của những người nổi tiếng như vua Henry III, George II, cho đến những Charles Dickens, Isaac Newton, Stephen Hawking… Vậy nên một tấm bia vô danh trở nên có phần nhỏ bé. Tuy nhiên nhiều người lại xúc động khi đọc những dòng chữ khắc trên tấm bia mộ này:

“Khi tôi còn trẻ, còn tự do, trí tưởng tượng của tôi không bị giới hạn, tôi đã mơ thay đổi thế giới.

Khi tôi đã lớn hơn, khôn ngoan hơn, tôi phát hiện ra tôi sẽ không thay đổi được thế giới, vì vậy tôi rút ngắn ước mơ của mình lại và quyết định chỉ thay đổi đất nước của tôi. Nhưng cũng như vậy, dường như đất nước không thể thay đổi được.

Khi tôi bước vào những năm cuối đời, trong một cố gắng cuối cùng, tôi quyết định chỉ thay đổi gia đình tôi, những người gần nhất với tôi. Nhưng than ôi, điều này cũng là không thể.

Và bây giờ, khi nằm trên giường, lúc sắp lìa đời, tôi chợt nhận ra:

Nếu như tôi bắt đầu thay đổi bản thân mình trước, lấy mình làm tấm gương thì có thể thay đổi được gia đình mình, với sự giúp đỡ, động viên của gia đình mình, tôi có thể làm điều gì đó thay đổi đất nước.

Và biết đâu đấy, tôi thậm chí có thể làm thay đổi thế giới!”

Người phương Đông thời xưa cho rằng “tiểu trung hữu đại”, trong cái nhỏ có cái lớn, giọt nước nhỏ không ngừng chảy xuống có thể làm mòn tảng đá, mồi lửa nhỏ cũng đủ để đốt cháy cả cánh đồng, việc nhỏ không nhịn sẽ làm loạn chí lớn, mỗi ngày một việc tốt đủ để kết nhiều thiện duyên. Bất cứ “đại thiện” nào cũng cần tích lũy từ “tiểu thiện” mà thành. Không ai có thể một bước trở thành anh hùng, hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân. Chính vì thế con người muốn thay đổi thế giới thì trước hết phải thay đổi chính mình, phải bắt đầu từ việc tu thân, sau đó mới đến tề gia, trị quốc, rồi mới bình thiên hạ được.

Trong cuốn “Hậu Hán Thư” có ghi chép một câu chuyện như thế này:

Thời Đông Hán có một thiếu niên tên là Trần Phiên. Trần Phiên luôn tự cho mình là siêu phàm, cho nên một lòng muốn gây dựng sự nghiệp lớn.

Một hôm, người bạn Tiết Cần đến thăm, nhìn thấy Trần Phiên sống một mình trong căn nhà vô cùng bẩn thỉu, liền nói với bạn: “Vì sao không quét dọn nhà để tiếp đãi khách?”.

Trần Phiên trả lời: “Đại trượng phu xử thế, nên quét thiên hạ, sao lo quét một nhà?”.

Tiết Cần liền lập tức hỏi ngược lại: “Một nhà không quét, sao có thể quét thiên hạ?”.

Trần Phiên hiểu ra và không thể nói được lời nào nữa.

Đây chính là điển cố “Một nhà không quét, sao có thể quét thiên hạ?”.

Bởi thế, Nho gia khi bàn về chuyện “tu thân” thì đặt nó xếp sau “cách vật, trí tri, thành ý, chính tâm”.

“Cách vật” và “trí tri” có ý là tìm tòi nguyên lý của sự vật để hiểu biết đến tận cùng.

“Thành ý” nghĩa là không tự lừa dối mình, khi sống với người khác phải như thế, nhưng khi sống một mình cũng phải như thế, nội tâm phải như thế mà biểu hiện ra bên ngoài cũng phải như thế.

“Chính tâm” là dạy người ta đề phòng dục vọng cá nhân, khắc chế những điều xấu, luôn giữ vững lương tri và chuẩn tắc làm người.

“Tu thân”, kỳ thực có ý là tu dưỡng, sửa đổi, nghiêm khắc với lời nói và hành vi của mình.

“Tu kỷ dĩ kính, tu kỷ dĩ an nhân, tu kỷ dĩ an bách tính”, một người có thể tu chính mình thì sẽ có được sự tôn trọng của người khác, lại có thể mang lại sự bình an cho người khác và cho mọi chúng sinh trên mặt đất này.

Trong mỗi con người đều có cả hai nhân tố thiện và ác, nhưng con người tự cổ chí kim luôn lấy thiện làm chủ, đó là giá trị quan phổ quát của nhân loại. Đạo tu thân về cơ bản chính là kiềm chế phần ác và phát triển phần thiện của bản thân. Một người có tự trọng, có lý trí cần phải luôn nghiêm khắc với chính mình, suy ngẫm về ngôn từ, hành vi hàng ngày của mình và xem xét ý nghĩ của mình có phù hợp với thiên lý hay không.

Sau khi không ngừng tu chỉnh bản thân, hàm dưỡng nên đức hạnh cao thượng thì người đó sẽ mang trên mình trọng trách với xã hội. Bởi vì thông qua không ngừng giáo dục và cảm hóa, con người có thể quay trở về với bản tính lương thiện của mình, nên trách nhiệm của một người chính trực là đánh thức lương tri, bản tính của những người khác, giúp họ quay trở về với con đường chân chính.

Doc Tiep

Giữa tiền bạc và thời gian, nếu chỉ được chọn một, bạn sẽ chọn điều gì?

Nếu bạn có thể tiết kiệm được 10 USD/ngày. Một năm sau bạn sẽ có 3 650 USD. Tương tự nếu bạn dành dụm được 10 phút/ngày, cuối năm bạn sẽ dành dụm được 60 giờ. Bạn sẽ chọn gì?

Lý do thực sự khiến bạn cảm thấy hạnh phúc khi có tiền?

Hãy nhớ lại lần cuối cùng bạn sắm sửa một đồ vật mới. Đó có thể là một chiếc laptop, vài bộ quần áo mới hay sửa sang lại ngôi nhà cũ của bạn… Dù là bất cứ thứ gì, khi sở hữu một tài sản được mua bằng tiền, bạn đều cảm thấy rất háo hức, hạnh phúc.

Tuy nhiên, khoa học chỉ ra rằng những cảm xúc ấy được gọi chung là "Sự hài lòng tức thời" (Instant gratification) - thường gây nhầm lẫn với "Hạnh phúc" (Happiness).

Bản năng của con người luôn tìm kiếm sự hài lòng tức thời. Nó xuất phát từ việc xung quanh chúng ta có quá nhiều giới hạn, như: Tiền bạc, thời gian, định kiến,… cản trở bản thân sở hữu thứ mình mong muốn. Và cuối cùng, khi vượt qua được những hạn chế trên, cơ thể sẽ sản sinh ra dopamine – một chất hóa học gây ảnh hưởng, tạo nên sự hứng khởi tức thời trong não. Nếu bạn cảm thấy vui mừng về một điều gì đó, đôi khi chỉ là bạn đang thưởng thức một "cú nổ" dopamine, thay vì hạnh phúc thực sự.

Tiền không mua được hạnh phúc. Nó chỉ giúp bạn có một thứ gì đó giống hạnh phúc mà thôi.

Hạnh phúc thực sự bắt nguồn từ đâu?

Gần đây, Viện hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ đã tiến hành nghiên cứu 2 nhóm người. Mỗi người tham gia nghiên cứu đều được cho 40 USD. Nhóm 1 dùng số tiền đó để mua những món đồ họ muốn: vé xem phim, tour tham quan... Trong khi đó, nhóm còn lại được yêu cầu chi tiền vào những món đồ, dịch vụ giúp họ tiết kiệm thời gian, như: thức ăn nhanh, thuê người dọn dẹp nhà cửa...

Bằng nhiều phương pháp đo lường tâm lí, các nhà khoa học đã chấm điểm mức độ hạnh phúc của 2 nhóm trên theo thang điểm 10. Kết quả nghiên cứu cho thấy những người ở nhóm 2 - nhóm dành tiền để tạo nên thời gian rảnh rỗi có mức điểm cao hơn nhóm 1.

Trên thực tế, tiền bạc chỉ là một công cụ để giúp chúng ta có thêm nhiều thời gian. Mọi người đều có 24 giờ/ngày. Hãy khiến cho mỗi giờ, mỗi phút trôi qua đều mang lại hạnh phúc cho chính mình. Nếu bạn luôn cảm thấy bận rộn, không có đủ thời gian để chăm sóc bản thân thì điều bạn cần nhất là điều chỉnh lại khung thời gian sống ngay lập tức.

Hạnh phúc thực sự chính là thời gian của bạn.

Thời gian vượt trội hơn tiền ở những điểm nào?

Hãy cùng làm một phép so sánh: Nếu bạn có thể tiết kiệm được 10 USD/ngày. Một năm sau bạn sẽ có 3.650 USD. Tương tự nếu bạn dành dụm được 10 phút/ngày, cuối năm bạn sẽ dành dụm được 60 giờ. Bạn sẽ chọn gì?

Có thể chúng ta sẽ chọn tiền, điều này hoàn toàn có thể hiểu được. Nhưng thời gian là thứ một đi không trở lại. Khi mất tiền, bạn còn có cơ hội kiếm lại. Nhưng nếu bạn để một giờ trôi qua phung phí, bạn sẽ mất một giờ đó mãi mãi.

Một phép giả sử khác: Tưởng tượng bạn là một tỷ phú nhưng bạn lại không có đủ thời gian tận hưởng sự giàu có ấy. Vậy hàng tỷ USD trong tài khoản của bạn có ý nghĩa gì, khi không có thời gian?

Tiếp tục, bạn vẫn là một tỷ phú. Bạn muốn dùng 1 tỷ USD để mua lại quá khứ chỉ biết cặm cụi kiếm tiền, quên mất tuổi thanh xuân đang dần qua… Nhưng vấn đề ở đây là: Ai sẽ bán cho bạn?

Chúng ta thường ý thức hơn về cách chúng ta kiếm được và mất tiền. Ví dụ: Nếu bạn rơi 100 USD xuống sàn, chắc rằng bạn sẽ quay lại ngay và nhặt nó lên. Mặt khác, nếu bạn lãng phí 100 phút thì đó lại là 1 việc bình thường. Do không nhận thức rõ được tầm quan trọng của thời gian, nhiều người đã hủy hoại thứ tài sản lớn nhất cuộc đời trong vô thức, không hề hay biết. Nếu bạn có 100 USD nhưng lại tiêu pha như thể có 10.000 USD thì chắc chắn rằng bạn sẽ sớm phá sản. Và nếu bạn áp dụng cách sống sai lệch ấy vào việc sử dụng thời gian thì sẽ rủi ro hơn rất nhiều. Thứ bạn mất không chỉ là tiền mà chính là cả cuộc đời.

Làm thế nào để nhận thức đầy đủ hơn về giá trị của thời gian?

Giả sử bạn may mắn sống được khoảng 70-80 tuổi. Một năm có 365 ngày, mỗi ngày có 24 giờ, mỗi giờ 60 phút. Tính ra trong cuộc đời bạn sẽ có hơn 40 000 phút. NHƯNG:

Có bao nhiêu năm trong khoảng thời gian này bạn có sức khỏe tốt?

Có bao nhiêu năm trong khoảng thời gian này bạn được sống bên cạnh những người thân yêu?

Bao nhiêu giờ trong một ngày bạn dành thời gian cho những cảm xúc tiêu cực như tức giận, lo lắng, không hài lòng,…?

Bạn dự định dành bao nhiêu thời gian trong một ngày để phát triển bản thân, nâng cao các kĩ năng?

Trên lí thuyết, con người phải ngủ đủ 6 – 8 tiếng/một đêm. Nhưng trong 6 – 8 tiếng ấy, chúng ta có thực sự đang ngủ? Hay là thời gian lãng phí nằm trên giường và bấm điện thoại?

Nếu trên đây là những câu hỏi tiêu biểu luôn quẩn quanh trong tâm trí bạn, điều đó là dấu hiệu đầu tiên cho thấy bạn đang từng bước nhận thức được giá trị đích thực của thời gian.

Còn nếu câu trả lời là không. Hãy tự trả lời những câu hỏi trên ngay bây giờ, và sử dụng phương pháp Brainstorming để tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề bạn gặp phải khi sử dụng thời gian.

Về cơ bản, chất lượng cuộc sống được xác định bởi chất lượng thời gian của bạn. Mọi người đều có cùng 24 giờ/ngày nhưng bạn hoàn toàn có thể khiến nó hiệu quả, có ý nghĩa hơn những người khác. Hãy biến thời gian trở thành một giá trị sống, thay vì là một khái niệm hay vòng lặp "hết ngày hôm nay lại sang ngày mai".

Rất nhiều cuộc khảo sát với câu hỏi "Điều bạn hối tiếc nhất là gì?" đã được thực hiện. Một trong số các câu trả lời tiêu biểu là về các khoảng thời gian trong quá khứ. Với những người được hỏi, họ thật sự mong muốn được quay ngược thời gian để sửa chữa lỗi lầm, để hồi tưởng hay chỉ đơn giản là làm một điều gì có ý nghĩa hơn… Trước khi quá muộn, trước khi sự hối hận và tiếc nuối dần lớn lên, hãy cứu lấy quỹ thời gian của bạn. Đừng để nó như tảng băng trôi.

Theo Lifehack

Doc Tiep

Binh mã vi động, lương thảo tiên hành.

Binh pháp thường nói: "Binh mã vi động, lương thảo tiên hành."

Chỉ khi đảm bảo được nguồn lương thực đầy đủ thì mới có cơ hội đánh thắng trận.

Đời người giống như chiến trường vậy, thứ mà chúng ta có thể làm được đó là luôn có sự chuẩn bị trước, lo làm chuồng khi vẫn còn bò, chỉ khi trong tay có "lương" thì mới có thể an tâm, không hoang mang.

Trên mạng có một câu hỏi rằng: "Bước tới tuổi 30, tài khoản tiết kiệm là bao nhiêu thì mới yên tâm?"

Rất nhiều câu trả lời được đưa ra, trong đó có một đáp án khiến tôi đồng tình:

"Nếu bạn nửa năm không làm việc mà vẫn có thể "vận hành" bình thường, bao gồm tiền nhà, tiền xe, thẻ tín dụng vẫn còn tiền, vậy thì về cơ bản là bạn đã có thể yên tâm được rồi.

Còn không ngược lại, thì bạn đang ở thế khá nguy hiểm, bất cứ một nguy cơ nào xảy tới đột ngột cũng có thể khiến bạn và cả gia đình điêu đứng."

Đúng vậy, con số cụ thể tất nhiên tùy thuộc vào từng người.

Nhưng ít nhất, chúng ta phải có đủ tiền tiết kiệm để cho phép mình có những đảm bảo tương đối ổn định trong một khoảng thời gian dài.

Thế sự vô thường, chỉ khi trong tay có một số tiền nhất định, mới có thể tự tin ứng phó với phong ba bão táp đột ngột xảy tới.

Có người nói rằng: "Tiền bạc có thể cứu mạng, nhưng lý tưởng thì không thể."

Có tiền mới có tự do, không tiền, lúc cần thiết quả thực có thể mất mạng.

Tiết kiệm tiền, đứng từ một góc độ nào đó mà nói, quả thực là cái phao cứu mạng.

Chỉ khi có đủ tiền trong tay, chúng ta mới có thể tránh được những rủi ro của cuộc sống ở mức độ lớn hơn, đồng thời có thể cung cấp một hàng rào an toàn cho bản thân và gia đình.

Chỉ khi trải qua thập tử nhất sinh, trải qua những giây phút khó khăn, vất vả, mới trân trọng hơn những thứ ngày hôm nay mà bạn đang có.

Thay vì ca thán không kiếm được tiền, chi bằng bắt đầu từ ngày hôm nay, nghiêm túc xem xét lại "chi tiêu quan" của bản thân, nghiêm túc nâng cao năng lực kiếm tiền và tư duy tiết kiệm tiền của bản thân.

Một dịch bệnh, thực ra là "suối nguồn".

Có những người, đứng trong vũng bùn không có tiền, ngày càng lún sâu hơn.

Còn có những người, ý thức được nguy cơ của việc không có tiền, từ đó bắt đầu thay đổi, tích cực "tự lực cánh sinh".

Có người nói: "Thứ tôi yêu không phải là tiền, thứ tôi yêu là cuộc sống độc lập tự do mà tiền mang lại."

Trước ngưỡng cửa sinh tồn, không ai là có đặc quyền riêng.

Chỉ khi có đủ tiền tiết kiệm, một cuộc sống bình thường mới có thể được duy trì.

Đã đến lúc để thay đổi quan điểm về tiêu dùng của bạn!

Không có việc gì bớt cảm tính, tiêu bừa bãi lại, rảnh rỗi hãy tiết kiệm thêm chút tiền, để cuộc sống trong tương lai, có thể được thoải mái, an toàn và dễ chịu hơn.

Doc Tiep

Cảm hoài - Chữ Hán: 感懷

Cảm hoài (chữ Hán: 感懷) là bài thơ tự sự của Đặng Dung (鄧容 ?-1414) khi ông đem quân giúp vua Trùng Quang Đế của nhà Hậu Trần, nhưng do lòng người ly tán, quân binh ít ỏi, lương thực thiếu thốn nên cuối cùng đã thất bại.

Nguyên tác:

感懷

世事悠悠奈老何
無窮天地入酣歌
時來屠釣成功易
運去英 雄飲恨多
致主有懷扶地軸
洗兵無路挽天河
國讎未報頭先白
幾度龍泉戴月磨

Phiên âm Hán-Việt:

Thuật hoài

Thế sự du du nại lão hà?

Vô cùng thiên địa nhập hàm ca.

Thời lai đồ điếu thành công dị,

Vận khứ anh hùng ẩm hận đa.

Trí chủ hữu hoài phù địa trục,

Tẩy binh vô lộ vãn thiên hà.

Quốc thù vị báo đầu tiên bạch,

Kỷ độ Long Tuyền đới nguyệt ma.

Dịch nghĩa

Cảm hoài

Việc đời dằng dặc mà ta đã già, biết làm thế nào?

Trời đất mênh mông đắm trong cuộc rượu hát ca.

Khi gặp thời, người làm nghề hàng thịt, kẻ câu cá cũng dễ thành công,

Lúc lỡ vận, bậc anh hùng đành phải nuốt hận nhiều.

Giúp chúa, những mong xoay trục đất lại,

Rửa vũ khí không có lối kéo tuột sông Ngân xuống.

Thù nước chưa trả được mà mái tóc đã bạc sớm,

Bao phen mang gươm báu mài dưới bóng trăng.

Bản dịch của Tản Đà

Việc đời man mác, tuổi già thôi!

Đất rộng trời cao chén ngậm ngùi.

Gặp gỡ thời cơ may những kẻ,

Tan tành sự thế luống cay ai!

Phò vua bụng những mong xoay đất,

Gột giáp sông kia khó vạch trời.

Đầu bạc giang san thù chửa trả,

Long tuyền mấy độ bóng trăng soi.

Bản dịch của Phan Kế Bính

Việc đời bối rối tuổi già vay,

Trời đất vô cùng một cuộc say.

Bần tiện gặp thời lên cũng dễ,

Anh hùng lỡ bước ngẫm càng cay.

Vai khiêng trái đất mong phò chúa,

Giáp gột sông trời khó vạch mây.

Thù trả chưa xong đầu đã bạc,

Gươm mài bóng nguyệt biết bao rày.

Bản dịch của Nguyễn Văn Trình

Việc đời dặc dặc tuổi già đây

Trời đất miên man nhịp hát hay

Bần tiện gặp thời thành nghiệp dễ

Anh hùng lỡ vận hận căm đầy.

Mong xoay trái đất lo phù chúa

Muốn rửa sông trời khó kéo mây.

Thù nước chưa đền đầu đã bạc

Mài gươm dưới nguyệt mấy thu rày.

Cha con Đặng Tất, Đặng Dung, đều là những anh hùng hào kiệt, lừng lẫy ở thời Hậu Trần. Nhưng buồn thay, họ đều là những anh hùng lỡ vận, không gặp thời, lại không gặp được minh chúa. Cha (Đặng Tất), chết oan vì sự nghi kỵ ngu hèn của kẻ cầm quyền (Giản Định Đế). Con (Đặng Dung), chết uất hận trong tay giặc Minh, mặc dù họ đã có những cơ hội làm nên sự nghiệp lớn lao, giành lại giang sơn đất nước từ tay ngoại bang xâm lược. 

Doc Tiep

ĐÒN BẨY TÀI CHÍNH, NHÀ MUA, NHÀ THUÊ, NHÂN SỰ VÀ ĐẠI DỊCH

Mình sẽ giải thích sơ về mối quan hệ giữa công ty, ngân hàng, tiền thuê nhà, nhân sự và đại dịch. 

Vì sao đại dịch mang lại ảnh hưởng kinh tế nặng nề đến vậy, các doanh nghiệp ở Nhật Bản bắt đầu đệ đơn xin phá sản, gần 5000 doanh nghiệp ở Việt Nam vừa đóng cửa, 5000 tạm ngừng kinh doanh, tổng doanh nghiệp giải thể cao gần 20% so với cùng kì năm trước.

Đầu tiên, nếu bạn là chủ doanh nghiệp hoặc chủ đầu tư những dự án sinh lời, nôm na là doanh nhân thì khi bạn mua nhà, thường bạn sẽ không chồng hết 100% tiền nhà. 

Chẳng hạn bạn mua căn nhà 10 tỷ, bạn sẽ trả 5 tỷ, vay ngân hàng 5 tỷ và chịu mức lãi 7-12% tùy vào ngân hàng và tình trạng doanh nghiệp dù bạn có hơn 10 tỷ trong tay, tất nhiên thường bạn sẽ phải thế chấp căn nhà mình vừa mua. 

Vì sao? Vì với một số doanh nhân, số tiền mặt 5 tỷ đó họ có thể sinh lời ít nhất 20% 1 năm, sau khi trả nợ ngân hàng họ vẫn có lãi.

 Cái này gọi là đòn bẩy tài chính. Sau 1 năm, bạn vẫn sở hữu nhà cùng số tiền và thêm một khoản tiền > 10% của 5 tỷ, nếu kinh doanh tốt có thể sinh ra thêm 4-5 tỷ chứ chẳng phải chỉ dừng ở đó.

Thế nhưng thế sự khôn lường, khi bạn thua lỗ, không có khả năng trả vốn lẫn lãi, đó là lúc ngân hàng siết nhà và bán phát mãi tài sản bạn thế chấp để thu hồi vốn, lúc này đòn bẩy bị gãy, bạn trắng tay.

Tiếp đến, đại đa số các cơ sở kinh doanh đều thuê nhà, thuê mặt bằng để bắt đầu sự nghiệp, một ít có điều kiện thì mua luôn, nhưng trớ trêu thay nhà mặt bằng tốt thì lại đắt đỏ, hiện mặt bằng khu Phan Xích Long ở Sài Gòn có mức giá từ 100 triệu -> 300 triệu/tháng tùy vào vị trí và diện tích, tức tương ứng 2-3 tỷ/năm.

 Tương tự là nhà mặt phố Trần Phú Hà Nội có mức giá khoảng 100-250 triệu/tháng. 

Mà thường các doanh nghiệp có khả năng chơi những mặt bằng lớn này không phải chỉ có 1 chi nhánh, nên khả năng tiền thuê nhà hàng năm lên đến hàng chục tỷ.

Vậy dù bạn là nhà thuê hay nhà mua, khi tình hình kinh doanh khó khăn, khối tài sản đang dương của bạn có thể lập tức sụp đổ chóng vánh. 

Đó là lý do nhiều ông chủ nhiều tòa nhà ở Hà Nội lập tức mất chục tỉ trong vài tháng dịch mà báo chí đưa tin hà rầm bữa nay.

Tương ứng với tài sản là đất đai, nhà cửa, một loại tài sản khác cũng quý giá và đắt đỏ không kém là nhân sự. 

Giả sử lương trung bình của một cơ sở kinh doanh vừa kể cả quản lý lẫn nhân viên là 10 triệu/tháng, 20 nhân viên, vậy mỗi tháng bạn phải mất 200 triệu tiền nhân sự. Có nhiều cơ sở kinh doanh lên đến 500 triệu - 1 tỷ/tháng. 

Số lượng nhân viên này đã qua nhiều năm chắt lọc, hình thành các kĩ năng, thói quen, vận hành, nắm giữ nhiều đầu mối chăm sóc khách hàng thân thiết mang lại rất nhiều lợi nhuận cho công ty. 

Khi công ty rơi vào tình trạng khó khăn, bạn cắt giảm nhân sự để đỡ chi phí vận hành thì khi thị trường bình ổn trở lại, bạn sẽ mất hết tay chân, số tài sản đáng ra được những nhân sự này tạo ra trong 5 năm tiếp theo bỗng biến mất, có khi bạn còn mất thêm rất nhiều tiền để tuyển nhân sự mới, training, sàng lọc, chịu mất khách trong giai đoạn nhân sự làm quen với công ty.

Bởi vậy những ngày tháng bình thường không có gì để nói, nhưng cũng cùng những yếu tố trên, khi đại dịch xuất hiện, lượng khách hàng giảm mạnh, doanh nghiệp không có khả năng chi trả gốc lãi ngân hàng, không có khả năng chi trả nuôi quân trong nhiều tháng, mọi sự nghiệp có thể đổ vỡ trong chốc lát.

 Nhưng nếu bạn kinh doanh không vay vốn, không mở rộng tức là kinh doanh không hiệu quả trừ phi bạn có một lượng vốn siêu to siêu khổng lồ, còn trường hợp bình thường khi cùng số tiền trả lãi cho ngân hàng, doanh nghiệp tự tin có thể làm ra được ít nhất 20%/năm người ta mới đi vay chứ không phải khốn khó vay bậy vay bạ nên khoan phán xét chuyện người ta khôn hay dại đã. 

Ngân hàng cũng thường đánh giá doanh nghiệp, cảm thấy làm ăn tốt, tài sản thế chấp đầy đủ họ mới cho vay chứ không dễ ăn tiền đâu.

Lấy 1 ví dụ cụ thể cho dễ hiểu hơn:

Chẳng hạn doanh thu mỗi tháng của công ty là 10 tỷ, các chi phí nguyên liệu, vật liệu, hàng hóa 6 tỷ, các chi phí tiền thuê nhà, thuê nhân viên, marketing, các chi phí ngầm khác khoảng 3 tỷ, tiền lời 1 tỷ mỗi tháng.

 Vậy lúc này mỗi tháng công ty không có doanh thu, các chi phí giảm đôi chút, không có chi phí hàng hóa, công ty sẽ lỗ 3 tỷ 1 tháng, 4 tháng mất hết số tiền lời 1 năm qua, 1 năm lỗ đi tong 4 năm cày bừa. 

Các công ty có tỷ suất lợi nhuận càng thấp, chi phí cao như các công ty sản xuất, nhà hàng khách sạn sẽ là những công ty "lên đường" trước.

Thế mới nói _Kinh doanh không dành cho tất cả mọi người.

 Mỗi một tấm gương thành công trên báo chí là hàng ngàn doanh nghiệp vô danh khác sụp đổ ở kề bên mà không ai hay biết. 

Cây càng cao càng đón gió, công ty càng to càng nhiều chi phí, càng dễ bị công phá khi gặp tấn công.

copy facebook

Doc Tiep

Thế giới không bao giờ có lựa chọn dễ dàng!

Khi điện thoại bạn có 100% pin, bạn sẽ thấy 1-2% không quá quan trọng. Nhưng nếu điện thoại bạn chỉ có 10% thì sao? Giá trị của đồng tiền trong những lúc ốm đau, dịch bệnh thật ra cũng tương tự như vậy.

Tháng 2 vừa qua, tại ngã ba đường sắt Bắc Kinh - Quảng Châu và tỉnh Hồ Bắc, một sĩ quan cảnh sát phát hiện hai người đàn ông đeo hành lý đi bộ trên đường sắt. Khi tiến tới nói chuyện, vị cảnh sát biết được rằng, vì các phương tiện giao thông công cộng ngừng hoạt động, hai người này đang cố gắng rời Hồ Bắc bằng việc đi bộ để tới Thâm Quyến làm việc. Khi được tìm thấy, họ đã đi liên tục 7 tiếng đồng hồ.

Một tin tức khác cũng đề cập tới tình hình một vài người dân Hồ Bắc sử dụng bè gỗ để vượt sông Trường Giang, mong tới được Giang Tây.

Phần bình luận bên dưới những thông tin này đều tràn ngập lời chì chiết, trách mắng người dân chạy loạn, rước thêm phiền phức trong thời điểm mấu chốt. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng, với những người này, họ không mạo hiểm vượt sông, bỏ cả ngày dài đi bộ chỉ để lây nhiễm bệnh tật cho xã hội. Tất cả những việc họ làm chỉ để cố giữ lại kế sinh nhai cho bản thân mà thôi. Nếu không vì miếng cơm manh áo, có ai muốn ra ngoài đối mặt với hiểm nguy?

Ở những khu vực khác, có người an nhàn ở nhà phòng tránh virus, nhưng vẫn có không ít người phải ra đường kiếm sống. Không ít những biện pháp bảo hộ “quá đà” cũng được nghĩ ra như dùng nilon, bình đựng nước, áo mưa, thậm chí mặc đồ cosplay thú bông để phòng hộ… Đằng sau sự khôi hài, mỗi hình ảnh đều khiến người ta không khỏi chua xót.

Có người nói rằng, nếu đã sợ như vậy thì sao không ở nhà, còn đi làm làm gì, tiền có thể quan trọng hơn mạng sống hay sao?

Thế nhưng, không đặt mình vào vị trí của người ta, làm sao bạn có thể hiểu được những áp lực mà họ đang gánh? Nếu không đi làm, tiền nhà đang trả góp ai sẽ đóng? Tiền ăn, tiền uống, tiền điện, tiền nước… của cả nhà mấy miệng ăn, ai sẽ là người trả? Nếu ở nhà có cơm no áo ấm, nước đến há miệng, cơm đến giơ tay, ai còn muốn ra ngoài mạo hiểm nữa?

Có chăng, vì hiện thực bức ép, người ta mới buộc phải chấp nhận. Thế giới có được mấy người sinh ra ở sẵn vạch đích, đại đa số mọi người nỗ lực cả đời cũng chỉ vì hai chữ “mưu sinh” tạm thời mà thôi.

Chúng ta an toàn ngồi trong nhà, nói cho họ nghe về tình hình dịch bệnh, nhưng lại không thể giúp họ trả tiền thuê nhà, các tiện ích tiêu dùng cùng ba bữa mỗi ngày. Đó chính là sự thật.

Có không ít những trường hợp tương tự bày tỏ ý kiến :

"Áp lực cuộc sống lớn hơn nhiều so với nỗi lo sợ về bệnh viêm phổi mới. Gia đình chúng tôi ở Thâm Quyến, thu nhập chính đến từ công việc lái taxi. Thế nhưng dịch bệnh khiến cho mọi người không còn dám ra đường nữa. Dù mỗi ngày đánh xe mấy vòng thành phố, tôi cũng chẳng kiếm được đồng nào. Trong khi đó, tiền thuê nhà vẫn phải trả đều đặn. Rau cỏ thịt cá trong siêu thị cũng ngày càng đắt. Nếu không tiếp tục ra ngoài kiếm sống, trước khi ra đi vì bệnh, chắc chúng tôi đã đói quá mà chết rồi".

"Tôi là mẹ đơn thân, một thân một mình thuê nhà trên thành phố nuôi con. Trước kia, tôi có thể mở quầy hàng ngoài chợ đêm để buôn bán nhỏ, kiếm chút tiền học phí và chi phí sinh hoạt cho trẻ em. Thế nhưng từ khi dịch bệnh nổ ra, tôi đã phải ở nhà trông con 15 ngày rồi. Rốt cuộc bao giờ dịch bệnh này kết thúc đây? Nhà tôi sắp không còn gạo mà ăn rồi....”.

Có người thoải mái sống mà không cần lo lắng, vì họ chưa biết rằng, không phải ai cũng có công việc an nhàn, chỉ cần ngồi trước máy tính hoặc điện thoại.

Có người cảm thấy ổn định và an toàn trong nhà, vì họ chưa biết rằng, không phải ai cũng có đủ tiền trong tay mà không cần ra đường lao động.

Có người không thể hiểu nổi, tại sao vẫn phải ra đường trong khi nguy cơ lây nhiễm cao đến thế, vì họ chưa biết rằng, thế giới của người trưởng thành không bao giờ có lựa chọn dễ dàng

Lấy ví dụ như, nếu pin điện thoại của bạn chỉ còn 10%, lại không có nơi nào để sạc thêm, mất đi 1-2% cũng vô cùng đáng quan ngại. Nhưng nếu điện thoại của bạn đã sạc đầy 100%, thì 1-2% đó có còn quan trọng hay không?

Trả lời được câu hỏi này, bạn cũng sẽ có được câu trả lời cho gánh nặng cuộc sống. Một vài chục nghìn đồng có thể không là gì với bạn. Đó là do bạn chưa bao giờ nghèo, nên bạn không thể hiểu.

Khi bạn có đủ một lượng tiền nhất định, tự nhiên bạn sẽ thấy đồng tiền không phải là tất cả. Nhưng khi bạn không có gì, đồng tiền lại có thể là cả cuộc sống, thậm chí, quan trọng hơn cả cuộc sống.

Trong dịch bệnh, bạn nằm nhà chơi điện tử, xem tivi, nghịch điện thoại, đương nhiên bạn sẽ không hiểu tại sao vẫn có người ra đường đi làm, buôn bán. Khi bạn ngủ đủ giấc mỗi ngày, bạn sẽ không hiểu tại sao có người thao thức cả đêm không chợp mắt nổi vì lo lắng ngày mai không được đi làm. Khi kim không đâm vào bạn, bạn sẽ không bao giờ hiểu được nỗi đau. Dù có cố tưởng tượng, đó cũng chỉ là sự phỏng đoán phiến diện mà thôi. Do đó, đừng tự cho mình vị thế “suy nghĩ cho người khác” rồi vội vã chỉ trích, phán xét bất cứ điều gì.

Như nhân vật Great Gatsby trong cuốn sách nổi tiếng cùng tên đã nói: "Bất cứ khi nào bạn định chỉ trích người khác, hãy nhớ rằng, không phải tất cả mọi người trên thế giới này đều có những lợi thế mà bạn đang có".

Bạn không hiểu tại sao người ta bất chấp nguy hiểm chỉ vì vài đồng lương mỗi tháng. Tỷ phú Bill Gates cũng không thể hiểu được tại sao bạn lại lãng phí mấy giây cuộc đời để cúi xuống nhặt 100 đô-la Mỹ đánh rơi.

Vì vậy, trong tình hình khó khăn này, đừng khiến áp lực trên lưng người khác nặng hơn gấp bội bởi sự phán xét và đổ lỗi của mình. Bất kể bạn là ai, bạn đang ở vị trí nào. Tất cả mọi người đều đã quá mệt mỏi để tìm cách vượt qua tình thế khó khăn rồi.

http://ttvn.toquoc.vn/kinh-doanh/khi-ta-ngheo-tat-ca-nhung-gi-ta-lo-lang-chi-don-gian-la-tien-the-gioi-cua-nguoi-truong-thanh-khong-bao-gio-co-lua-chon-de-dang-420205301237804.htm

Doc Tiep